Een van mijn laatste dia’s tijdens een presentatie voor medewerkers van de GGZ ging over de resultaten die je als mondhygiënist kunt boeken. Wat me telkens weer opvalt, is hoe verbaasd mensen zijn als ze zelf geen professional in de mondzorg zijn. Opeens begrijpen ze waarom de gang naar de mondhygiënist zo belangrijk is – zeker voor mensen die het al zwaar hebben.
Een bezoek aan de tandartspraktijk is voor veel mensen sowieso geen hobby. Maar voor sommigen is het extra moeilijk. Denk aan ouderen die minder mobiel zijn. Aan mensen met trauma’s. Aan mensen bij wie de zon al een tijd niet meer lijkt te schijnen. Die zich het liefst onder een dekentje willen verstoppen. En dat gebeurt ook: ze bellen af of komen gewoon niet opdagen.
Boete?
Eerlijk is eerlijk: dat zorgt bij ons soms voor gefrustreerde gezichten. We hebben immers tijd voor je gereserveerd, en als je niet komt opdagen, voelt het alsof we voor niets klaarstaan. Dat is niet helemaal waar – er is in een praktijk altijd wel iets te doen – maar het wringt toch.
En ja, je kunt dan een rekening verwachten. Sommigen noemen dat een boete, maar feitelijk zijn het kosten die al zijn gemaakt en dus ergens moeten worden opgevangen.
Grens bij agressie in de praktijk
Als deze mensen tóch komen opdagen – misschien uit angst voor die factuur – verloopt het bezoek soms moeizaam. Want als je je al kwetsbaar voelt, is het extra pijnlijk om slecht nieuws te krijgen. Bijvoorbeeld over je mondgezondheid. Of misschien moet een kroon opnieuw worden geplaatst, of is een werkstuk niet aangekomen door vertraging bij de bezorging. En dan moet je weer naar huis.
Dat kan leiden tot boosheid of zelfs agressie richting de zorgverlener. Iets wat we helaas steeds vaker meemaken. Misschien zegt dat iets over hoe het gaat met de Nederlandse burger.
We trekken daarin een duidelijke grens: bepaald gedrag is onacceptabel en bedreigend. En dat is terecht, want zorgverleners moeten veilig kunnen werken.
We willen helpen
Toch stopt het daar niet. Goede praktijken bellen je nog even na als je overstuur wegliep bij de balie. Ze sturen een brief met: “We hopen dat het goed met je gaat,” als onduidelijk is waarom je wegbleef na een factuur. Want naast grenzen stellen, willen we vooral voor je zorgen.
Sommige praktijken stellen op den duur ook een praktische grens, bijvoorbeeld door je uit te schrijven bij herhaaldelijk niet betalen. Maar die zorgplicht blijft knagen. Want we weten: als jij wordt uitgeschreven, kom je terecht bij een collega waar het mogelijk opnieuw misgaat. En dat willen we niet. We willen je helpen. We willen niet dat je van de regen in de drup raakt.
Want daar gaat het uiteindelijk vaak om: het niet komen opdagen of agressief reageren heeft een oorzaak. Het gaat al langer niet goed. Je staat onder enorme druk. Je zit niet lekker in je vel. Alles is al te veel.
Vertel het ons
Als zorgverleners mogen we daar meer oog voor hebben. Stress en uitzichtloosheid kunnen verlammend werken. Dan voelt zelfs je tanden poetsen als een onmogelijke opgave.
Maar hoe moeten wij – de tandarts, mondhygiënist, preventieassistent of baliemedewerker – weten wat er speelt? Wij kennen je afspraken bij de praktijkondersteuner, psycholoog of GGZ niet. We weten vaak niets van de schuldhulpverlener die bij je thuiskomt. Tenzij jij het ons vertelt.
Wat heb je nodig?
Hoe slecht je je ook voelt: met preventieve zorg kunnen we nog veel voor je betekenen. Geen kiespijn. Rustig in de stoel kunnen liggen. Een mooie glimlach terugkrijgen, zodat je misschien weer durft te solliciteren. Geen slechte adem meer, zodat je je sociale leven weer kunt oppakken. Gezond tandvlees, zodat de ontstekingsstoffen je stemming niet langer onderdrukken.
We kunnen je weer laten lachen. Echt.
Maar dan moeten we wel samenwerken. Met jou, en met de psychosociale hulpverleners om je heen. Zodat we jou in jouw tempo kunnen helpen. Niet te snel, niet te veel.
Samen kijken we wat er wél kan. Stemmen we medicatie af. En bouwen we vertrouwen op.
Geef jij ons die kans?
