De beste tandpasta tegen gaatjes
Waar moet een goede tandpasta aan voldoen? Fluoride blijft het belangrijkste middel om cariës (gaatjes) te voorkomen. We kozen dan ook 8 tandpasta’s met fluoride uit. Wil je liever geen fluoride? Ook die pasta’s staan in de lijst. Deze tandpasta’s hebben andere actieve ingrediënten. Verder hebben alle tandpasta’s zo veel mogelijk enkel natuurlijke ingrediënten. En: ze smaken, ruiken, voelen ook goed – ook niet onbelangrijk.
Wel of geen fluoride?
Fluoride wordt wereldwijd gezien als het belangrijkste middel in de strijd tegen gaatjes. Daar is veel en overtuigend kwalitatief sterk bewijs voor (1, 7-10) Fluoride voorkomt dat de bacteriën in je mond zich vermenigvuldigen. Ook heeft het een remineraliserende werking op je tandglazuur. Daardoor wordt het tandglazuur sterker en kan het beter de ‘zuuraanvallen’ uit eten en drinken doorstaan. Zo worden gaatjes voorkomen.
Dat neemt niet weg dat niet iedereen het prettig vindt om fluoride te gebruiken. In grote hoeveelheden kan fluoride zich binden aan calcium in het bloed. Dit kan leiden tot een tijdelijk tekort aan calcium, wat gevaarlijk kan zijn. Daarvoor moeten echter wel erg grote hoeveelheden naar binnen worden gewerkt. In tandpasta zit 1 tot 1,5 milligram fluoride per gram tandpasta.
De maximale veilige dagelijkse hoeveelheid fluoride voor volwassenen is 7 milligram per dag, aldus de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (3). Als een peuter in één keer hele tube tandpasta voor volwassenen opeet, kan dit bijvoorbeeld gevaarlijk zijn. Tandpasta bevat echter maar weinig fluoride, wat bovendien niet wordt ingeslikt, en is dus veilig te gebruiken.
Wat als je toch liever een tandpasta zonder fluoride gebruikt?
Dat kan natuurlijk ook. Kies dan voor een tandpasta met andere actieve ingrediënten om gaatjes te voorkomen, zoals baking soda, actieve zuurstof, tin, zink of arginine. De laatste twee tandpasta’s van onze lijst zijn fluoridevrij: Desert Essence Fennel tandpasta Tea Tree Olie en Dr. Brite tandpasta mint.
Welke soort fluoride moet in tandpasta zitten?
Dat maakt eigenlijk niet uit. In tandpasta’s worden verschillende fluorideverbindingen gebruikt: natriumfluoride (NaF) (in het Engels: Sodium fluoride), natriummonofluorofosfaat (MFP), aminefluoride (AmF), tinfluoride (SnF2) of combinaties. Ze werken allemaal net zo goed in het tegengaan van gaatjes.6
Hoeveel fluoride?
De hoeveelheid fluoride in tandpasta’s verschilt per tandpasta. Belangrijk is dat kinderen poetsen met een tandpasta met een aangepaste hoeveelheid fluoride. Als een kind dan per ongeluk wat tandpasta inslikt, is dat geen probleem. Volwassenen moeten juist niet te weinig fluoride in een tandpasta gebruiken, omdat het effect dan te laag is.
Het Ivoren Kruis raadt in haar Basisadvies Fluoride de volgende hoeveelheden fluoride aan (5):
• 0 en 1 jaar: vanaf het doorbreken van de eerste tand 1x per dag poetsen met fluoridepeutertandpasta (500-750 ppm fluoride)
• 2, 3 en 4 jaar: 2x per dag poetsen met fluoridepeutertandpasta (500-750 ppm fluoride)
• 5 jaar en ouder: 2x per dag poetsen met fluoridetandpasta (1.000-1.500 ppm fluoride)
Aangeraden wordt om niet te veel tandpasta te gebruiken, zodat je nooit teveel fluoride binnen kan krijgen. Bij kinderen is een hoeveelheid tandpasta ter grootte van een erwt voldoende.
Waar moet je verder op letten bij een tandpasta?
We raden aan te kiezen voor een tandpasta met enkel natuurlijke ingrediënten, die het liefst op zo duurzame wijze wordt gemaakt. Beter voor je mond én voor het klimaat. Onze top 10 bevat enkel tandpasta’s die zo natuurlijk mogelijk zijn.
Daarnaast wil je natuurlijk liever geen agressieve stoffen in je mond als alcohol, parabenen, ftalaten, sodium lauryl sulfaat (SLS) of triclosan. Die doen vaak meer kwaad dan goed in de mond. De tandpasta’s uit ons lijstje bevatten zo min mogelijk van deze stoffen.
What about smaak, geur, kleur, mondgevoel, textuur?
Tandpasta is ook een kwestie van smaak, letterlijk en figuurlijk. Smaken verschillen, maar het is natuurlijk belangrijk dat jij je tandpasta lekker vindt, en dat hij een goede geur en kleur heeft. De textuur en het mondgevoel is ook belangrijk.
Vind je het vervelend als de tandpasta wat korrelig is? Kies dan een gladde pasta. Vind je mintsmaak te heftig? Kies dan voor een mildere variant. Wil je heel graag een tandpasta die schuimt? Dan ontkom je niet aan een tandpasta met sodium lauryl sulfaat (SLS).
Met dat alles in ons achterhoofd komen we uit op het volgende lijstje:
1. Oxyfresh Fluoride tandpasta (met fluoride)
Deze tandpasta wordt door veel mensen gewaardeerd. De tandpasta heeft een fijne smaak en textuur, maar vooral: hij werkt erg goed tegen gaatjes.
Dat heeft onder meer te maken met de combinatie van fluoride en zink. Fluoride werkt zoals gezegd tegen gaatjes, maar ook zink heeft een positief effect op de mondgezondheid. Het versterkt bijvoorbeeld de afweer en bevordert de wondheling. In tandpasta’s werkt het plaqueremmend. Ook heeft zink een positief effect op ontstekingen aan het tandvlees (2).
Een prettige, zachte, complete, effectieve en natuurlijke tandpasta dus.
Oxyfresh Fluoride tandpasta is gemaakt van natuurlijke ingrediënten, en bevat geen middelen als parabenen, ftalaten, alcohol. Let op: deze tandpasta van Oxyfresh bevat wel sodium lauryl sulfaat (SLS). Deze stof laat tandpasta’s schuimen. Hou je van een schuimende tandpasta, dan is deze tandpasta erg geschikt.
Heb je echter een gevoelige mond, dan kun je SLS beter vermijden. Het kan namelijk irriterend werken en zo bijvoorbeeld sneller wondjes en aften in de mond veroorzaken. Heb je hier snel last van? Dan is de volgende tandpasta op onze lijst (The Breath Co Fresh Breath Toothpaste) een betere keuze.
Ingrediënten:
Sodium Fluoride, Sorbitol, Hydrated Silica, Glycerin, Water (Aqua), Sodium Lauryl Sulfate, Chondrus Crispus (Carrageenan), Stabilized Chlorine Dioxide (Oxygene®️), Sucralose, Zinc Acetate, Titanium Dioxide, Natural Mint Flavor.
2. RyttPro Fresh Breath Toothpaste (met fluoride)
De tandpasta van RyttPro is geen conventionele tandpasta, maar een gel. Gels bestaan uit kleinere moleculen dan tandpasta’s. Daardoor kunnen ze de weefsels van de tong, tandvlees en keel beter en dieper bereiken.
Het geheim van de RyttPro tandpasta is het gebruik van actieve zuurstof. Dit wordt in steeds meer middelen gebruikt, vanwege het aangetoonde effect op de bacteriën in de mond. Het is bovendien erg vriendelijk voor de kwetsbare weke delen van de mond en vermindert het vermogen van micro-organismen en bacteriën in de mondholte om zich te vermenigvuldigen.4
Actieve zuurstof werkt vanwege de vermindering van bacteriën niet alleen goed tegen gaatjes, maar ook tegen vieze adem. Ook een fijne bijkomstigheid!
Dit is bovendien een volledig natuurlijke tandpasta. Vrij van agressieve bestanddelen als alcohol, sodium lauryl sulfaat (SLS), kunstmatige zoetstoffen, kleurstof en schuimers.
Ingrediënten:
Aqua, Sorbitol, Glycerin, Hydrated Silica, Glycerin, Xylitol, Aroma, Lactic Acid, Tetrapotassium Pyrophosphate, Sodium Benzoate, Urea Peroxide, Sodium Fluoride, Chondrus Crispus (Carrageenan), Zinc Gluconate, Menthol, Tetrasodium Pyrophosphate, Aloe Barbadensis Leaf Juice, Sodium Lauroyl Sarcosinate, Ubiquinone, Limonene, Potassium Sorbate, Citric Acid.
3. Miradent Mirafluor C Tandpasta (met fluoride)
Deze tandpasta van Miradent is speciaal ontwikkeld om gaatjes tegen te gaan. De pasta bevat 1250 ppm Aminfluoride. Daarnaast is het een zachte, natuurlijke tandpasta, zonder irriterende bestanddelen.
Het bijzondere aan deze tandpasta is dat deze totaal niet schurend is. Tandpasta’s hebben allemaal een zogenaamde RDA-waarde. Daarmee wordt bepaald hoe abrasief, hoe schurend de tanpasta is. Is de RDA-waarde onder de 70, dan is de tandpasta laag-abrasief. Een RDA-waarde 71 t/m 99 betekent gematigd abrasief, 101 t/m 150 is abrasief en een RDA-waarde van 151 of meer betekent dat de tandpasta hoog abrasief is en dus erg schurend werkt.
De RDA-waarde van Miradent Mirafluor C Tandpasta is 17. Dat maakt deze tandpasta erg geschikt voor mensen met blootliggend dentine. Het gevaar bestaat anders dat de tanden teveel geschuurd worden en dat de beschermlaag van de tanden wordt weggeschuurd. Daardoor kunnen veel sneller gaatjes ontstaan.
Overigens wordt de RDA-waarde niet vermeld op verpakkingen en is het voor consumenten dus heel lastig om te weten of een tandpasta te veel schuurt of niet. Van Miradent Mirafluor C is de RDA-waarde dus wel bekend.
De lage RDA-waarde, plus het feit dat dit een prettige, natuurlijke en effectieve tandpasta is, maken dat Miradent Mirafluor C Tandpasta op nummer 3 van ons lijstje terechtkomt.
Ingrediënten:
Water, Sorbitol, Hydrated Silica, Propylene Glycol, Olaflur, Cocamidopropyl Betaine, Hydroxyethyl Cellulose, Sodium Sacharine, Sodium Chloride, Limonene, CL 77891, 1250 ppm Aminfluoride.
4. Mara Expert Plaque Checker Tandpasta (met fluoride)
Op plaats 4 op onze lijst van beste tandpasta’s tegen gaatjes staat Mara Expert Plaque Checker Tandpasta. Deze speciale tandpasta werkt op 2 manieren: het gaat gaatjes tegen én checkt de hoeveelheid plaque op je tanden.
Dat werkt zo: in deze tandpasta van Mara Expert zitten speciale stoffen die kunnen detecteren waar veel tandplaque aanwezig is, en je dus nog niet goed genoeg hebt gepoetst. Die plaatsen worden blauw gekleurd.
Dat is heel handig om te weten, omdat tandplaque – een laagje op je tanden dat bestaat uit slijm, voedselresten en bacteriën – kan leiden tot het ontstaan van gaatjes. Zonder plaquechecker kan je tandplaque vaak niet goed zien, en weet je dus niet of je tanden en kiezen schoon genoeg zijn.
Daarnaast werkt Mara Expert met fluoride en zink, wat alle twee heel effectieve ingrediënten zijn om gaatjes tegen te gaan en te stoppen. Deze tandpasta is verder zacht, natuurlijk en vol vitaminen.
Ingrediënten:
Water, Sorbitol, Hydrated Silica, Potassium Citrate, Cocamidopropyl Betaine, Xylitol, Tetrasodium Pyrophosphate, Flavour, Cellulose gum, Stevia rebaudiana, Zinc Citrate, Sodium Fluoride, Vitamin E Acetate, Vitamin B5 (D-Panthenol), Sodium Hydroxide, Blue CI 42090, Red CI 45410.
5. Dentissimo Complete Care Tandpasta (met fluoride)
Deze tandpasta van het Zwitserse merk Dentissimo combineert natuurlijke ingrediënten als geranium en etherische oliën met meer conventionele ingrediënten als fluoride en hydroxy-apatiet (HAP). Een mooie combinatie!
Dentissimo Complet Care Tandpasta bevat 950 ppm natriumfluoride, wat net iets minder is dan de gangbare tandpasta’s, die meestal tussen de 1000-1500 ppm fluoride bevatten.
Net als Miradent heeft deze tandpasta van Dentissimo een laag-abrasieve waarde, van 60. Daarmee is de tandpasta heel geschikt voor mensen met gevoelige tanden.
Nog een paar opvallende ingrediënten: geranium, dit heeft een antibacteriële werking, kalmeert kiespijn en geïrriteerd tandvlees en stimuleert wondgenezing. Pepermunt- en eucalyptusolie verfrissen de adem.
De tandpasta bevat geen irriterende ingrediënten als sodium lauryl sulfaat (SLS), chloorhexidine, peroxide, parabenen of triclosan.
Ingrediënten:
Aqua, Sorbitol, Hydrated Silica, Xylitol, Glycerin, Peg-32, Cellulose Gum, Sodium Lauroyl Sarcosinate, Hydroxyapatite, Phenoxyethanol, Caprylyl Glycol, Ethylhexylglycerin, Sodium Olivoyl Glutamate, Aroma, Propylene Glycol, Geranium Maculatum Extract, Aloe Barbadensis Extract, Mentha Piperita Oil, Eucalyptol, Calcium Glycerophosphate, Sodium Fluoride (950 ppm), Melaleuca Alternifolia Leaf Oil, Sodium Saccharin, Sodium Benzoate, Phytic acid, Titanium Dioxide (C.I. 77891).
6. OraRelieve Tandpasta (met fluoride)
Dit is een zachte tandpasta, speciaal voor de droge en gevoelige mond. Heb je een droge mond? Dan is de kans op gaatjes groter. Speeksel heeft namelijk een beschermende werking. Als je te weinig speeksel hebt, mis je die.
OraRelieve Tandpasta kalmeert, beschermt en hydrateert de mond. De tandpasta helpt de speekselproductie te verhogen, tot wel 6 keer.
OraRelieve Tandpasta bevat geen irriterende, schuimende of uitdrogende bestanddelen, zoals alcohol of sodium lauryl sulfaat (SLS).
Ingrediënten:
Sorbitol, Glycerin, Aqua, Hydrated Silica, Glucose, Xylitol, Isoceteth-20, Cellulose Gum, Sodium Monoflurophosphate (1450 ppm fluoride), Aroma, Whey Protein, Lactoferrin, Lactoperoxidase, Glucose Oxidase, Potassium Thiocyanate, Sodium Benzoate, CI 77891.
7. UltraDex Low Abrasion tandpasta (met fluoride)
UltraDex Low Abrasion tandpasta is niet alleen effectief tegen gaatjes, maar maakt de tanden ook witter. Dat doet de tandpasta niet door de tanden te schuren. De naam zegt het al: deze tandpasta is laag-abrasief. De tandpasta heeft een RDA-waarde van 53. Dat betekent dat hij de tanden niet schuurt.
Hoe werkt het dan wel? UltraDex tandpasta maakt gebruik van de actieve zuurstofformule ActiveOxi. Actieve zuurstof pakt bacteriën aan, waardoor deze zich niet kunnen vormen tot tandplaque of tandsteen. Bovendien zorgt actieve zuurstof voor een frisse adem. Maar het verwijdert ook vlekken op de tanden uit voedsel en drank, zoals koffie, thee, rode wijn.
Wil je een natuurlijke tandpasta zonder agressieve middelen als alcohol, SLS, parabenen, triclosan, die zowel gaatjes tegengaat als vlekken op tanden en kiezen verwijdert? Kies van voor UtlraDex Low Abrasion tandpasta, die een mooie 7e plaats op onze lijst heeft gekregen.
Ingrediënten:
Aqua, Hydrated Silica, Hydrogenated Starch Hydrolysate, Glycerin, Cellulose Gum, CI 77891, Trisodium Phosphate, Sodium Monofluorophosphate (1000ppm F), Sodium Saccharin, Mentha Piperita Oil, Mentha Spicata Herb Oil, Sodium Citrate, Menthol, Sodium Chlorite, Citric Acid, Sodium Bicarbonate, Limonene. Active Ingredients: iQ+ ActivOxi Technology powered by Stabilised Chlorine Dioxide and Sodium Monofluorophosphate.
8. Anoxident Balance Tandpasta (met fluoride)
AnOxident Balance Tandpasta is een tandpasta die de natuurlijke balans in de mond herstelt. De tandpasta is met name geschikt is voor mensen met overmatige glucoseconcentraties in het speeksel, zoals diabetici. Omdat hij zo mild is, is de AnOxident Balance Tandpasta ook geschikt voor mensen met gevoelige tanden en mensen die gevoelig zijn voor veel voorkomende bestanddelen van andere tandpasta’s, zoals sodium lauryl sulfaat (SLS).
Als je een te hoog glucosegehalte in je speeksel hebt, vergroot dat de kans op gebits- en tandvleesproblemen, omdat glucose bacteriën aantrekt en een goede voedingsbodem is voor bacteriën.
Met AnOxident balance Toothpaste verminder je de negatieve invloed van glucose in speeksel, terwijl ook de natuurlijke pH-waarde in de mond wordt hersteld. Zo worden ook bijvoorbeeld gaatjes voorkomen.
AnOxident balance Toothpaste maakt gebruik van xylitol en fluoride, die beide antibacterieel werken.
Deze bijzondere tandpasta komt met al deze mooie eigenschappen op plaats 8.
Ingrediënten:
Excipients, Sodium Monofluorophosphate 1.14% w/w (1500 ppm fluoride ion), Xylitol, Milk Protein Extract, Milk Substrate, Cucumis Melo, Apo Lactoferrin-NFQ®, Lactoferrin-NFQ®.
9. Desert Essence Fennel tandpasta Tea Tree Olie (zonder fluoride)
Hou je van venkel? Mooi, dan is dit een perfecte tandpasta voor jou! Desert Essence Fennel tandpasta Tea Tree Olie smaakt namelijk prettig naar venkel.
Verder bevat de tandpasta geen fluoride, maar is het effect vooral gebaseerd op tea tree olie, olie uit de bladeren van de Australische Melaleuca Alternifolia-boom. Dit ingrediënt is niet voor niets erg populair, want het heeft een antibacteriële en schimmeldodende werking.
Daarnaast maakt Desert Essence Fennel tandpasta Tea Tree Olie gebruik van natriumbicarbonaat, wat een bewezen antibacteriële werking heeft.
Zoek je een volledig natuurlijke tandpasta, zonder fluoride en zonder agressieve ingrediënten als alcohol, SLS, triclosan en parabenen? Maar eentje die wel effectief is tegen gaatjes? Dan is Desert Essence Fennel tandpasta Tea Tree Olie een goede keuze.
Ingrediënten:
Calcium Carbonate, Glycerin, Water, Melaleuca Alternifolia (Tea Tree) Leaf Distillate, Sodium Coco-Sulfate, Carrageenan (Plant Derived), Foeniculum Vulgare (Fennel) Oil, Sodium Bicarbonate, Eco-Harvest® Melaleuca Alternifolia (Tea Tree) Leaf Oil, Sea Salt.
10. Dr. Brite tandpasta mint (zonder fluoride)
Deze tandpasta van Dr. Brite werkt op basis van geactiveerde houtskool. Dit is in de reguliere geneeskunde nog een relatief nieuw middel, maar is in zowel de ayurvedische als Chinese geneeskunde al lange tijd populair. Dit komt door de sterke absorberende krachten.
Grappig genoeg is deze tandpasta met houtskool niet zwart, maar wit. Hij smaakt bovendien heerlijk naar kokos en mint.
Naast houtskool maakt Dr. Brite tandpasta mint gebruik van kokosolie. Daarvan is bekend dat het Streptococcus mutans tegen kan gaan, een van de belangrijkste bacteriën die gaatjes kan veroorzaken (6)
Dr. Brite tandpasta bevat geen fluoride, ftalaten, sulfaten, parabenen of triclosan. De tandpasta is ook vrij van genetisch gemodificeerde bestanddelen en kunstmatige zoet-, smaak- en kleurstoffen.
Ingrediënten:
Aloe barbadensis (inner leaf) juice, Vegetable glycerin (soy free), Calcium carbonate (mineral), Hydrated silica (mineral), Cocos nucifera (coconut) oil, Maranta arundinacea (arrowroot thickener) powder, Potassium cocoate (from organic coconuts), Calcium ascorbate (vitamin c), Mint (mentha piperita & spicata) oil, Quillaja saponaria molina (soapbark), Mentha arvensis (menthol) crystals, Eugenia caryophyllus (clove) oil, Melaleuca alternifolia (tea tree) leaf oil, Xanthan gum (thickener), Stevia rebaudiana (stevia) leaf/stem extract, Sodium cocoyl glutamate (from coconuts), Azadirachta indica (neem) extract, Activated (coconut) charcoal
Literatuur
1. Cate ten, J. Contemporary perspective on the use of fluoride products in caries prevention. Br Dent J 214, 161–167 (2013).
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23429124/
2. Cummins D, Marsh PD. Changing the Paradigm of Daily Prevention to Achieve Whole Mouth Health in the 21st Century. J Clin Dent. 2018 Sep;29(Spec No A):A1-9.
DOI: 10.1080/00016350310007590
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30620865/
3. European Food Safety Autority. Summary of Tolerable Upper Intake Levels – version 4 (September 2018)
https://www.efsa.europa.eu/sites/default/files/assets/UL_Summary_tables.pdf
4. Generlich A. Remineralisation, whitening and prevention. Vital volume 11, page32(2013)
https://www.nature.com/articles/vital1768
5. Ivoren Kruis. Basisadvies Cariëspreventie.
https://www.ivorenkruis.nl/userfiles/File/IvK_Advies_Cari_spreventie.pdf
6. Kaushik M, Reddy P, Sharma R, Udameshi P, Mehra N, Marwaha A. The Effect of Coconut Oil Pulling on Streptococcus Mutans Count in Saliva in Comparison With Chlorhexidine Mouthwash. Randomized Controlled Trial J Contemp Dent Pract. 2016 Jan 1;17(1):38-41. doi: 10.5005/jp-journals-10024-1800.
7. Marinho VC, Higgins JP, Sheiham A, Logan S. Fluoride toothpastes for preventing dental caries in children and adolescents. Cochrane Database Syst Rev. 2003: CD002278.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12535435/
8. Pitts, N., Zero, D., Marsh, P. et al. Dental caries. Nat Rev Dis Primers 3, 17030 (2017). https://doi.org/10.1038/nrdp.2017.30
9. Twetman S e.a. (2003) Caries‐preventive effect of fluoride toothpaste: a systematic review, Acta Odontologica Scandinavica, 61:6, 347-355.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/14960006/
10. Twetman S. Caries prevention with fluoride toothpaste in children: an update. European Archives of Paediatric Dentistry // 10 (3). 2009
https://link.springer.com/article/10.1007/BF03262678