Tips tegen een droge mond tijdens zwangerschap

Dat een zwangerschap allerlei kwaaltjes met zich mee kan brengen, is bekend. Dat een droge mond daar één van kan zijn, is minder bekend. Hoe ontstaat dit? En: wat kun je er tegen doen? We geven je 3 tips.

Ben je zwanger en heb je last van een droge mond? Plakt je tong ’s nachts tegen je verhemelte? Heb je steeds dorst? Waarschijnlijk heb je dan last van een onschuldig, maar vervelend zwangerschapskwaaltje.

Let wel even op: een droge mond bij zwangerschap kán ontstaan door zwangerschapsdiabetes. Dit is een tijdelijke soort diabetes, die meteen overgaat na de bevalling. Tijdens de zwangerschap reageert het lichaam tijdelijk minder goed op insuline, het hormoon dat de bloedsuiker regelt. Zwangerschapsdiabetes kent een aantal risico’s: baby’s zijn vaak te groot, de baby kan na de geboorte een te lage bloedsuiker krijgen en de baby kan geel worden.

Ben je zwanger en erg vermoeid, moet je veel plassen en heb je veel dorst? Laat je dan altijd door je verloskundige of gynaecoloog checken op zwangerschapsdiabetes.

Ook kan het zijn dat je bij een droge mond tijdens de zwangerschap last hebt van uitdroging. Dit kan het geval zijn als je bijvoorbeeld veel hebt overgegeven omdat je door de zwangerschap vaak misselijk bent geweest. Let daar ook extra op.

Oorzaken droge mond als je zwanger bent

Maar meestal is de oorzaak van een droge mond tijdens de zwangerschap een onschuldig zwangerschapskwaaltje. We zetten de oorzaken voor je op een rijtje:

  • Veranderde hormoonbalans. Een droge mond ontstaat meestal door een veranderde hormoonbalans door de zwangerschap. Hormonen kunnen gekke dingen met je doen, en ook zorgen dat je mond droger wordt.
  • Meer vocht nodig. De groei van een baby vereist extra vocht. Bovendien hebben zwangere vrouwen een verhoogde bloedproductie. Je kunt daarom, zeker in het geval van je zwangerschap, veel dorst hebben.
  • Medicijnen. Ook veel medicijnen hebben een droge mond als bijwerking. Hoe meer medicijnen je slikt, hoe groter de kans op een droge mond. Bijna alle medicijnen met ‘anti’ in de naam hebben monddroogte als bijwerking, bijvoorbeeld zoals antidepressiva, antihypertensiva, antipsychotica en antihystaminica . Ben je zwanger, dan is het sowieso belangrijk om je medicijngebruik kritisch te bekijken.
  • Zwangerschapsdiabetes. Zoals al eerder besproken, kan zwangerschapsdiabetes zich uiten in een droge mond. Zwangerschapsdiabetes komt voor bij zo’n 1 op de 20 zwangere vrouwen. Heb je veel dorst, moet je vaak plassen, heb je een droge mond, en ben je erg moe? Laat dit dan goed uitzoeken.
  • Uitdroging. Ook uitdroging komt voor tijdens de zwangerschap, vooral door veel overgeven. Uitdroging uit zich niet alleen in een droge mond, maar ook in hoofdpijn, oververhitting, moeheid, weinig plassen, dorst, verstopping of duizeligheid. Wees hier extra alert op bij een doge mond.

Gevolgen van een droge mond tijdens het zwanger zijn

Een droge mond voelt vervelend aan en kan heel lastig zijn bij praten, eten en slapen bijvoorbeeld. Maar een droge mond kan ook andere gevolgen voor je mond hebben, zoals:

Dat komt omdat speeksel van nature je mond reinigt. Het houdt je gebit en tandvlees gezond. Het smeert daarnaast je mond en vergemakkelijkt het slikken en de spijsvertering. Heb je last van een droge mond, dan heb je door het gebrek aan speeksel dus een grotere kans op bijvoorbeeld gaatjes, tandvleesproblemen en een vieze adem.

Andere mondproblemen door zwangerschap

Ben je zwanger, dan kun je ook nog andere problemen in je mond hebben. Zo worden je slijmvliezen extra goed doorbloed. Dat maakt dat je tandvlees sneller gaat bloeden. Ook het zwangerschapshormoon progesteron kan ontstoken tandvlees veroorzaken.  En door een verhoogde hormoonspiegel kan je tandvlees overgevoelig reageren op tandplak.

Ontstoken tandvlees is niet alleen vervelend; er zijn zelfs aanwijzingen dat ontsteking van het tandvlees kan leiden tot vroeggeboorte. Zwangere vrouwen met een slechte mondhygiëne hebben bovendien een grotere kans dat hun kinderen later meer last hebben van tandbederf.

Iets anders: je kunt tijdens je zwangerschap ook een vieze smaak in je mond hebben: dysgeusie genaamd. Daarnaast komt overgevoeligheid voor kou en warmte in je tanden en kiezen vaker voor tijdens de zwangerschap, net als zwangerschapsepulis (een gezwel aan het tandvlees) of een landkaarttong, een goedaardige aandoening van de tong, waarbij het slijmvliesoppervlak steeds verandert.

Wat kun je tegen een droge mond doen?

  1. Water drinken

Klinkt logisch misschien, maar water drinken is gewoon echt de eerste en belangrijkste tip. Water zorgt ervoor dat je vochtbalans in orde blijft, zodat je lijf niet kan uitdrogen. Dat is extra belangrijk als je door je zwangerschap regelmatig misselijk bent en moet overgeven. Zwangere vrouwen hebben sowieso meer vocht nodig: zo’n 1,5 tot 2 liter water per dag – en nog meer als het erg warm is.

Maar water doet meer. Het voorkomt dat je mond te droog wordt, zodat je problemen als zweertjes en wondjes kan voorkomen. En water is een prachtige manier om van je vieze ochtendadem af te komen, mocht je daar last van hebben. Een promotieonderzoek uit 2017 toont aan dat spoelen met een slokje water of het drinken van water slechte ochtendadem significant laat afnemen.1

  1. Goed mondwater gebruiken

Een mondwater tijdelijk je mond bevochtigen. Daarnaast kan een mondwater door toegevoegde middelen als natriumfluoride je mond beschermen tegen gaatjes, zweertjes en andere kwaaltjes in de mond. Dat is extra belangrijk als je zwanger bent.

Let wel op dat je een goed mondwater gebruikt. Dat betekent dat het mondwater liever geen ingrediënten bevat als alcohol of sodium lauryl sulfaat (SLS). Die ingrediënten drogen de mond juist uit.

Let er ook op dat je mondwater niet te zuur is. Een te zuur mondwater kan schadelijk zijn voor je gebit, omdat het meer kans op gaatjes en tanderosie geeft. Ook kan een te zuur middel je slijmvliezen te veel prikkelen. Kies dus een middel met een neutrale pH-waarde. Ook middelen als menthol kunnen te heftig aanvoelen voor de slijmvliezen, omdat je mond door de droogte extra gevoelig is.

Sommige mondwaters zijn speciaal gemaakt om een droge mond tegen te gaan. Daarin zijn soms ingrediënten opgenomen om speeksel te stimuleren, zoals plantextracten of natuurlijke zuren. Een ander goed ingrediënt is xylitol: dat stimuleert de aanmaak van speeksel, wat niet alleen je mond bevochtigt, maar ook een antibacteriële werking heeft.

Oralieve heeft bijvoorbeeld goede mondwaters tegen een droge mond, met verschillende ingrediënten die de functie van speeksel overnemen of speeksel stimuleren. De toegevoegde Glucose oxidase in Oralieve mondwater maakt suikerzuren onschadelijk en werkt antibacterieel. De melk- en plantenextracten ondersteunen de afweer die het speeksel biedt tegen schadelijke bacteriën. Oralieve heeft ook Aloe vera in het mondwater. Dit kalmeert de mond bij irritaties, wat prettig kan zijn als er bijvoorbeeld zweertjes zijn ontstaan in de droge mond. Xylitol stimuleert tenslotte de aanmaak van speeksel. Oralieve heeft een speciale gel tegen droge mond.

Oralieve is bovendien mild, natuurlijk, bevat geen alcohol of SLS en dus erg geschikt als je last hebt van een droge mond in je zwangerschap. 

  1. Suikervrije kauwgom kauwen

Je kunt bij een droge mond ook zelf de aanmaak van speeksel stimuleren. Dit kun je doen door ergens op te kauwen. Een suikervrije kauwgom kan niet alleen geen kwaad voor je gebit, maar kan je gebit ook ondersteunen. Dat gebeurt op een paar manieren:

  • Kauwgom stimuleert het speeksel en gaat zo niet alleen een droge mond, maar ook gaatjes tegen.
  • Kauwgom vermindert de aangroei van tandplak en voorkomt zo gaatjes. Extra belangrijk als je een droge mond hebt en dus meer kans loopt op gaatjes.
  • Kauwen op kauwgom heeft een positief effect op concentratie, werkprestaties en welzijn: ook fijn in je zwangerschap!
  • Xylitol in kauwgom voorkomt dat bacteriën zich aan je tanden hechten en helpt zo om tandplak, tandsteen gaatjes te voorkomen.

Dan moet je wel een goede, suikervrije kauwgom met xylitol gebruiken dus. De kauwgom van Xylichew is een goede keuze. Deze kauwgom bevat enkel natuurlijke, biologische ingrediënten. Hij bevat xylitol die gemaakt van duurzaam geproduceerde Amerikaanse berken. De kauwgom bevat geen synthetische zoetstoffen of titaniumdioxide en geen suiker. Xylichew is daarnaast ook lekker zacht met een goede smaak.

En tot slot: zeker tijdens de zwangerschap is een goede mondhygiëne van groot belang. Dat betekent twee keer per dag twee minuten je tanden en kiezen poetsen met een zachte tandenborstel en ook de ruimtes tussen je tanden en kiezen reinigen met bijvoorbeeld een stoker of rager. Zeker als je last hebt van een droge mond, is een goede mondhygiëne essentieel om bijvoorbeeld tandvleesontsteking en gaatjes te voorkomen.

Literatuur & bronnen

  1. Van der Sluijs E. (2017). Prevention and therapy of periodontal diseases and oral malodour: Brush, rinse and cool.

Andere gebruikte bronnen zijn onder meer Nederlandse Vereniging voor Parodontologie (NVvP), www.allesvoorhetgebit.nl, Ivoren Kruis, Voedingscentrum en Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV).

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!