Vieze smaak in je mond? Er is iets tegen te doen

Auteur Mevr.  J. De Jong – Tandarts i.o. – 5  Maart 2019

Help, hoe kom ik van die nare, muffe, slechte  mondsmaak af!? Bitter, zuur, ranzig, metaalachtig, muf. Soms gewoon ronduit vies.

Zo definiëren veel mensen die vervelende, nare smaak in hun mond als ze ’s morgens wakker worden. In de ochtend is deze muffe ‘taste’ volkomen normaal; je mond is droog en je tanden zijn al even niet gepoetst.

Maar wat als je overdag last houdt van dit verschijnsel en die vieze mondsmaak maar aanhoudt?

In dit artikel beschrijven we hoe een slechte smaak ontstaat én geven we tal van tips waarmee een bittere, zure, metaalachtige smaak in de mond kan worden verholpen.

Verstoorde smaak, oftewel dysgeusie

Hoe die vieze smaak in de mond precies te omschrijven is? Lastig, want dat verschilt van persoon tot persoon. Sommigen hebben een metaalsmaak in de mond, anderen hebben last van een zoute of zure vieze smaak. De medische term voor een abnormale smaak in je mond is dysgeusie: verstoorde smaak, dingen die normaal lekker smaken, ervaar je als vies. Het kan gaan om een tijdelijke of blijvende verandering van smaak.

Er bestaat overigens nog een andere smaakstoornis: hypogeusie. In dat geval heb je helemaal geen smaak meer. Een vieze smaak betekent niet automatisch een onprettige mondgeur. Toch is het niet prettig om rond te lopen met zo’n nare smaak. Voordat we dieper ingaan op oorzaak en oplossing, is het goed te weten hoe het smaakzintuig werkt.

Hoe werkt het smaakzintuig?

Smaak is één van onze vijf zintuigen, deze wordt waargenomen met smaakreceptoren, die zich bevinden in de duizenden smaakpapillen op de tong en achter in de mondholte. Zij zorgen ervoor dat we ons voedsel kunnen proeven.

De cellen in de smaakpapillen verzamelen informatie over smaak en sturen dat naar de hersenen. Als smaken worden gesignaleerd door de papillen, verhogen zij de speekselafscheiding. Niet alleen smaakcellen zijn belangrijk bij onze smaaksensatie, ook geur is belangrijk.

De reukontvangers in onze neusholte staan in verbinding met de smaakpapillen.

Onze vijf smaken

De vijf verschillende smaken die we waarnemen met onze tong en mondholte:

  • Zoet
  • Zuur
  • Zout
  • Bitter
  • Umami (hartig).

14 oorzaken van een slechte smaak in de mond

1. Een witte tong aanslag

Witte of gele aanslag achter op de tong is geen goed teken. Ten eerste bedekt deze aanslag de smaakpapillen, waardoor proeven lastiger wordt. Dit witte of gelige laagje bestaat uit anaerobe bacteriën. Deze bacteriën, die het best gedijen in een droge mond, breken mondafval, bloed, zuivel en eiwitten in de mond af, en zetten dit om in zwaveldampen. Dat veroorzaakt slechte adem en een vieze smaak.

Ze voelen zich prima thuis in de kloofjes tussen tongpapillen en in de crypten van de amandelen. Aangezien 70% van je mondoppervlakte bestaat uit ruw tongweefsel is het niet gek dat deze bacteriën welig tieren.

TIP: Verwijder tongaanslag. Gebruik een goede tongschraper zoals de Orabrush. Samen met een tonggel verwijder je stinkende tongaanslag afdoende. In dit artikel vind je 10 een overzicht van 10 bewezen tongreinigers.

2. Slechte mondverzorging

Slechte mondverzorging kan ook grote invloed hebben op de smaak. De zwavel producerende anaerobe bacteriën vermenigvuldigen zich graag in een omgeving met veel mondafval en tandplak. Dit levert een zure smaak op, maar ook een stinkende adem (halitose). Alleen tandenpoetsen en flossen helpt dan niet meer.

TIP: Reinig ook altijd de achterkant van je tong met een tongschraper zoals de Tung. Gebruik het apparaat in combinatie met de speciale gel voor een nog beter resultaat.

3. Infecties, abces of ontstoken tandvlees

Een andere veelvoorkomende oorzaak van een vervelende smaak zijn tandheelkundige problemen, zoals infecties, een abces of ontstoken tandvlees. De bacteriën die hiervoor verantwoordelijk zijn veroorzaken een vieze mondsmaak. Ook dit soort problemen voorkom je door je tanden regelmatig te poetsen en te flossen.

Overigens betekent een tandvleesontsteking niet automatisch dat je een vieze maak in de mond krijgt. Iedereen heeft een andere bacteriesamenstelling in de mond. En niet alle bacteriën die ontstekingen veroorzaken, geven een vieze geur en smaak.

TIP: Aan je tandroutine kun je een mondspoeling toevoegen om je gebit extra te beschermen en zo de smaak in je mond te verbeteren.

4. Droge mond

Een droge mond(xerostomie), is een paradijs voor anaerobe bacteriën, die zorgen voor een zure of bittere smaak.Is je mond extreem droog dan kan dat een plakkerig, naar gevoel veroorzaken. Bepaalde medicijnen kunnen een droge mond geven.

TIP: Drink voldoende water en gebruik speekselopwekkende middelen zoals suikervrije Kaux kauwgomof The Breath Co. kauwgom. De werkzame stof xylitol remt de groei van zuur producerende bacteriën. Ook ingrediënten als carbamide (ureum) en bicarbonaat hebben een neutraliserende werking. Maar een nog belangrijker voordeel van kauwgom is dat het kauwen de speekselproductie stimuleert: speeksel verwijdert vuil en herstelt de mondbalans.

Tandvleesontsteking gaat vaak samen met een droge mond. Het gebrek aan speeksel verhoogt het risico op tandvleesaandoeningen en tandbederf, en kan de smaak aantasten. Simpelweg omdat er niet genoeg speeksel is om de smaakpapillen gezond en vochtig te houden. Behandel een droge mond daarom grondig.

TIP:Door een tandvleesontsteking aan te stippen met Oxyfresh Pro Relief Gel en vervolgens de mond na te spoelen met PerioTherapy of Oxyfresh mondwater zal de smaak flink verbeteren.

5.  Tabak

Roken heeft invloed op je reuk- en smaakvermogen. Stoppen met roken verbetert niet alleen de gezondheid maar ook de smaakbeleving.

  • De chemicaliën in sigaretten beschadigen de smaakpapillen.
  • Daarnaast verstoort het roken van sigaretten de vochtbalans in je mond: een belangrijke oorzaak voor een onaangename smaak.

6.  Amandelstenen, tonsilstones en witte stukjes in de amandelen

In je mondholten bevinden zich achter de amandelen de amandelcrypten, kleine inhammen. Amandelcrypten en groeven zijn bij uitstek plekken waar dode witte bloedcellen, bacteriën en voedselresten zich ophopen. Samen vormen ze vieze brokjes, amandelstenen of tonsilstenen genoemd. De bolletjes zijn crème tot gelig van kleur. Onder invloed van de bacteriën ontstaan stinkende gassen als waterstofsulfide en methylmercaptaan. Die geven een vieze adem maar ook een slechte smaak.

TIP: Amandelsteentjes kun je bestrijden met bijvoorbeeld een mondwater als RyttPro, California Breath Nasal Sinus Drops van The Breath Co. Met een TonsilFresh Cupping Glass kun je ze zelf uitzuigen. Lees ook dit artikel: Amandelstenen zelf verwijderen

7. Verkoudheid

Verkoudheid, sinusitis, griep en oorontsteking kunnen een droge mond en slechte smaak veroorzaken. Doordat je neus verstopt raakt met slijm en bacteriën ben je minder goed in staat om te ruiken. Dit heeft gevolgen voor je smaakervaring. De anaerobe bacteriën krijgen daarbij volop de kans zich te nestelen in die droge mond, om daar vervolgens de stinkende zwavelgassen uit te stoten.

TIP:De bacteriën die zich bevinden in de sinussen kun je uitschakelen met speciale zuurstofdruppels, zoals de Nasal Sinus Drops van TonsilFresh.

8. Sacharine

Suiker is zeker niet goed voor je tanden. Toch is een zoetstof niet altijd een goed alternatief. Een zoetstof als sacharine bijvoorbeeld. Het zit vaak in tandpasta of mondwater. De stof geeft soms een vreemde, bittere smaak in je mond. Die smaak ontstaat als enzymen in het speeksel de sacharine afbreken.

TIP:Goede mondverzorgingsproducten zijn belangrijk. Zorg dat er geen sacharine in zit, maar bijvoorbeeld xylitol of sorbitol, zoals bij de producten van RyttPro. 

9. Zwangerschap

Hormonale veranderingen (tijdens menstruatie, menopauze of zwangerschap) zorgen vaak voor een metaalachtige of zure smaak in de mond. Vooral oestrogeen lijkt daarbij een belangrijke rol te spelen. Er zijn zelfs studies die aantonen dat de smaakpapillen van de tong tijdens de zwangerschap groter worden, waardoor een abnormale smaakervaring ontstaat.

Overigens is het een zeer gangbaar zwangerschapsverschijnsel, voor sommige vrouwen is het zelfs hét signaal dat ze zwanger zijn. Na een paar weken neemt de vieze smaak meestal geleidelijk af en uiteindelijk wordt je smaakbeleving weer normaal.

TIP: Verlicht de symptomen met speciale zinkdruppels zoals het (bij zwangerschap veilige) Tongue Cleaning Serum van BergenFeld.  Zink heeft namelijk smaak bevorderende eigenschappen.

10. Kunstgebit of beugel

Door een slecht passend kunstgebit of beugel ontstaat soms een gat tussen het tandvlees en het kunstgebit. Bacteriën die zich hier ophopen, veroorzaken een bittere smaak in de mond. Goed schoonhouden is de enige oplossing.

11. Te zuur eten

Een mogelijke oorzaak voor een zure smaak kan de hoge zuurgraad in je mond zijn. In een zure mond vermenigvuldigen sommige zure bacteriën zich met verve. Tegelijkertijd leggen neutraliserende bacteriën het loodje, waardoor een vicieuze cirkel ontstaat en je mond steeds iets zuurder wordt. De balans in je mond is dan zoek.

Met name drankjes met een pH-waarde onder de 4 zijn slecht voor je mond:

  • Appelsap 2,8
  • Cola Light 2,9
  • Limonadesiroop 3,0
  • Sinaasappelsap 3,2
  • Rode/witte wijn 3,4
  • Yoghurt(drank) 3,8

Dranken met een goede pH-waarde:

  • Zuiver water 7,0
  • Thee, naturel pH-waarde 7.1
  • Melk, halfvol 6,8

TIP

  • Drink minder zure dranken
  • Beperk het eten van zuur fruit tot 1 à 2 keer per dag
  • Neutraliseer het zuur door na te spoelen met water of melk
  • Wacht na het nuttigen van zure dranken en levensmiddelen minstens een uur met tandenpoetsen. Waarom? Na het eten of drinken van zuur is je glazuur tijdelijk wat zwakker en kan het met poetsen sneller beschadigen.
  • Spoel met PH neutraliserende spoelmiddelen zoals OxyFreshen RyttPro, zodat de smaakervaring herstelt

12. Medicatie

Smaakverandering kan een bijwerking zijn van medicijngebruik. Hierdoor ervaar je een bittere, metaalachtige of zoute smaak. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij:

  • ontwormingsmiddelen
  • antibiotica
  • antidepressiva
  • behandeling van een allergische reactie
  • geneesmiddelen tegen nierstenen
  • sommige medicijnen voor de behandeling van een hoge bloeddruk
  • vitaminen en supplementen die zink,chroom of koper bevatten

13. Kankerbehandeling, chemo en bestraling

Een bijwerking van veel behandelingen tegen kanker is een bittere of metaalachtige smaak in de mond. Chemotherapie irriteert de smaakpapillen en verstoort de bacteriënbalans in de mond. Ook bestraling van het hals- en mondgebied kan een smaakstoornis veroorzaken. Het is belangrijk de mond regelmatig te spoelen met zuiveringszout om een slechte smaak in de mond te neutraliseren en mondinfecties te voorkomen.

TIP: Probeer de mondholte met kunstspeeksel zoals de RaspBerry Hydrating Gel of OxyFresh Pro Relief Gel toch vochtig te houden. Dit kan de smaak aanzienlijk verbeteren.

14. Pijnboompitten uit China

Na het eten van pijnboompitten kun je, als je pech hebt, een bittere smaak krijgen. Het blijkt dat Chinese pijnboompitten voor deze smaakafwijking zorgen. De smaak wordt veroorzaakt door triglyceriden; een stof die overigens niet schadelijk is voor de gezondheid. De bittere metalige smaak kan tot twee weken blijven hangen, maar meestal zijn de eerste vier dagen het ergst. Het kan er zelfs voor zorgen dat niets je meer smaakt. Maar: niet iedereen krijgt er last van en het gaat niet op voor alle pijnboompitten.

TIP: Aan de vorm van pijnboompitten zie je waar ze vandaan komen. Chinese pitten zijn iets ronder en boller, terwijl Europese pijnboompitten iets langwerpiger zijn.

Een vieze smaak in de mond behandelen en verhelpen

Hoe krijg je nu weer een frisse smaak in je mond? Enkele slimme en bewezen tips op een rij:

  • Kies de juiste tandpasta

Niet elke tandpasta is even lief voor je mond. Veel grote merken bevatten ingrediënten die je beter kunt vermijden als je last hebt van een slechte mondsmaak. Chemische bestanddelen zoals sls kunnen zelfs zorgen voor wondjes, aften, ziekten, monddroogheid en slechte adem. En: een goede tandpasta hoort niet te prikken! Tandpasta’s die zacht zijn voor je mond, ofwel een laag abrasieve waarde hebben zijn RyttPro, Oralieve en Oxyfresh.

  • Schone tong

Houdt de tong goed schoon met een Orabrush of Tung Brush. Deze tongreinigers zijn de enige schrapers die óók ruimtes tussen de tongpapillen aanpakken. Gebruik daarbij ook een ontsmettende gel.

  • Medicijnvrije neusdruppels

Druppel met California Breath Nasal Sinus Dropsna het tandenpoetsen. Snuit eerst je neus. Laat de druppels langzaam richting sinussen bewegen, zodat de formule daar goed kan inwerken. Snuit na enkele minuten opnieuw je neus. De druppels helpen tegen een vieze smaak, slechte adem, tongaanslag en amandelstenen.

  • Mondspoeling tegen bacteriën

Spoel je mond regelmatig met een goed mondwater zoals RyttPro, dat zuurstof en zink bevat, stoffen waar mondbacteriën niet van houden. Daarnaast stimuleert RyttPro als enige mondspoeling de speekselklieren, waardoor je ook ‘s nachts je mond vochtig houdt.

  • Een vochtige mondholte

Zorg dat de mond niet uitdroogt.

  • Goede kauwgom werkt

Gebruik goede suikervrije kauwgom, bijvoorbeeld Kaux kauwgom. Dat heeft een sterke concentratie xylitol en helpt dus cariës, tandbederf en tandsteen te voorkomen. Het verhoogt ook de speekselproductie, wat helpt tegen monddroogheid, slechte smaak en vieze adem.

Laatst bijgewerkt; 3 april 2019

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!