Waarom breekt mijn gebit af?

Waarom breekt mijn gebit af?

Toen ik nog maar net aan de slag was als mondhygiënist, schrok ik me rot. Terwijl is zo super voorzichtig was, brak er een vulling bij een patiënt af. Ik liep rood aan, zei wel duizend keer sorry en beloofde dat de tandarts het stukje gratis er weer aan zou zetten. Ik dacht dat het mijn schuld was dat het afbrak. Laatst was er een patiënt boos dat bij hem dit ook gebeurde. Gelukkig wist ik nu dat ik er niks aan kon doen. 

Ribbels en kartels

Als je tanden doorkomen zitten er ribbeltjes op, een soort kartelrandjes. Alsof er iemand met de kartelschaar langs is geweest. Met deze karteltjes kan je goed afbijten. Maar als je nu in de spiegel kijkt, heb je ze waarschijnlijk niet meer. Een hele enkeling houdt ze omdat bijvoorbeeld hun ondertanden hun boventanden nooit raken. Dit is geen wenselijke situatie want tanden en kiezen horen elkaar te raken bij het kauwen. Het komt regelmatig voor bij mensen met een zogenaamde open beet. Deze kan gevormd zijn door te lang speengebruik of blijven duimen. 

Knobbels

Ook kiezen hebben een bepaalde vorm. Er zitten knobbels op. Helaas slijten deze in de tijd ook wat af. Maar bij de een slijt dit veel harder dan bij de ander. Bij mensen die knarsen of die veel zure producten eten/drinken of met veel omhoogkomend maagzuur verdwijnen de knobbels langzaam aan. Daardoor is de kauwfunctie verminderd.

Trauma

Stukjes tand kunnen ook ineens verdwijnen in plaats van heel langzaam weg te slijten. Een hele logische verklaring is een val of een ander ongeluk. Ook wel trauma genaamd. Maar dat heb je natuurlijk zelf ook wel in de gaten. Maar het kan ook dat door zo’n val of ander ongeluk je een stukje pas veel later verliest. Bijvoorbeeld omdat er een piepklein barstje is ontstaan dat in de tijd door gebruik steeds erger wordt. 

Parafunctie

Ook door het knarsen kan er ineens een stukje verloren gaan. Het is dan relatief een tijd lang goed gegaan tot net dat laatste tikje wordt gegeven. Dit kan ook komen door nagelbijten of andere zaken waar je tanden eigenlijk niet voor zijn.

Teruggetrokken tandvlees

Door terugtrekkend tandvlees ontstaan er blote tandhalzen. Deze slijten veel sneller dan de kronen waar sterk glazuur overheen ligt. Door de slijtage vormen zich kommetjes waardoor het uiterste glazuur ondermijnt wordt. Ook dit kan dan ineens of heel traag afbreken. Het kan dan ineens veel ruwer aanvoelen. Ook na het tandsteen verwijderen kunnen mensen het verschil tussen hun tandhalzen en het glazuur goed voelen. Dat is jammer want dan voelt het juist niet schoon aan terwijl je tanden dat wel zijn.

Kroon 

Een stukje van je vulling is heel vervelend. Zeker als dit bij je voortanden gebeurt. Je weet niet hoe snel je dan naar de tandarts moet. Het komt altijd net op een tijdstip dat het niet uitkomt. Bijvoorbeeld als je net een sjiek diner van je werk hebt, een sollicitatiegesprek of een date. Daar zit je dus echt niet op te wachten. Tandartsen proberen dit voor te zijn door tijdens de controle goed te bekijken of je vullingen niet te oud zijn. Of ze een beetje lekken en of er barstjes in zitten. Als het erop lijkt dat je tand of kies wel heel nadelig kan afbreken dan wordt er soms een kroon voorgesteld. Zo wordt voorkomen dat je tand niet onder je tandvlees afbreekt waardoor er niks meer opgebouwd kan worden.

Gaatjes

Ook kan er een gaatje naast je vulling ontstaan. Een vulling alleen brengt het gaatjes krijgen niet tot stilstand. Dus het proces kan gewoon doorgaan als er zich plak blijft ophopen langs de rand van een vulling. Helaas komt er juist meer plak langs een vullingrand dan op een niet gevulde tand. Dus het risico dat er opnieuw een gaatje ontstaat, is vrij groot. Het gaatje naast de vulling kan veroorzaken dat de vulling afknapt plus met nog wat meer tandmateriaal. Dit kan op den duur ook pijnlijk zijn omdat het gaatje richting je zenuw gaat. 

Tijdens de gebitsreiniging

Op het moment dat tijdens een gebitsreiniging een stukje afknapt dan kan dit eigenlijk niet door de mondhygienist komen. Die zit meestal niet echt in de buurt van een vulling en zet ook niet dermate kracht dat dit zou kunnen gebeuren. Je eigen kaken zijn namelijk zo ontzettend veel sterker dan de vingers van de dentale professional. Als er een vulling verloren gaat dan was dit al een hele zwakke plek. Het is eigenlijk wel prettig dat dit dan in de stoel gebeurt dan dat het op een heel ongeschikt moment gebeurt.

Overbelasting

Vullingen en glazuur kunnen heel veel krachten aan, maar niet alle. Zo kan het zijn dat je vullingen eruit gaan omdat ze te zwaar worden belast. Bijvoorbeeld omdat je niet al je tanden en kiezen meer hebt. De kauwkrachten worden dan ongelijk verdeeld en dat kan je vulling of je tand niet meer aan. Het raakt dan overbelast en knapt dan af. 

Over de schrijver

  • Lieneke Steverink Jorna

    Lieneke is sinds 2001 werkzaam in de mondzorg en studeerde aan de HAN. In 2013 mocht ze de titel Mondhygienist van het Jaar dragen. Ze werkt in een aantal praktijken om patiënten te behandelen en om het preventieteam leiding te geven. Lieneke was de eerste mondhygiënist die internet en social media ging inzetten om mondgezondheid te promoten. Daarnaast komt ze veel de praktijk uit om vrijwillig kinderen actief op te zoeken die niet vanzelf naar de praktijk komen. Bijvoorbeeld tijdens Kidsfabriek, in de bibliotheek, bij de Zomerschool of bij de Jonge Gezinnenbeurs. Ze spreekt soms op symposia en congressen voor collega’s. Schrijven is een uit de hand gelopen hobby van haar. Lieneke wenst voor alle Nederlanders een gezonde mond en maakt zich hiervoor dagelijks hard.

    Meer over de schrijver

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!

Leave a Reply