Corona tandarts

Corono Stress: Vraagtekens In De Mondzorg

Corona stress; wat te doen?

Op dit moment ben ik eigenlijk behoorlijk gestrest. We zitten midden in de corona-crisis.

Wat is nog verstandig om te doen? Kan ik nog wel behandelen met enkel een chirurgisch masker en een beschermbril?

Hoe lang kunnen we nog door met onze voorraad? Hoe zorg ik dat ik zelf gezond blijf en hoe zorg ik dat anderen gezond blijven?

Op dit moment is er spoedberaad.

Ondertussen heb ik een poll uitgezet op een forum voor professionals in de mondzorg. In enkele minuten werd hij al flink beantwoord.

Doen we er verstandig aan om de praktijken te sluiten voor reguliere zorg? Dus moeten we alleen nog maar spoedhulp aan gaan bieden? 189 stemmen voor ‘ja’ en 10 voor ‘nee’, is de uitslag. Eigenlijk zijn we met z’n allen bang voor de financiële consequenties.

Wat is nu het probleem?

Nu, eerst dreigde er een tekort aan mondkapjes, omdat mensen buiten de zorg ook ineens een mondkapje wilde. Binnen Nederland kennen we geen fabriek die mondkapjes maakt. Daarop besloot Duitsland ook nog eens om een uitvoerverbod voor mondkapjes in te voeren.

Ondertussen hoorden we dat er schijnbaar verschillende soorten mondkapjes bestaan. Wat wij normaal gesproken dragen, zijn chirurgische mond-neuskapjes. Dit houdt (bloed)spetters tegen, maar geen virussen.

Van bovenaf wordt gezegd dat we zelf maar moeten inschatten of we kunnen doorwerken of niet. Maar in hoeverre kunnen we dit inschatten?

We zijn geen microbiologen, geen virologen…

Mondmaskers

Onze desinfectiemiddelen kunnen micro-organisme verwijderen. Een virus is geen micro-organisme. We kunnen lang niet alles steriliseren of weggooien. Ondertussen zien we collega’s in het buitenland met wegwerpkleding, bescherming over het haar, gezichtsbescherming en mondkapjes die blijkbaar FFP heten.

FFP zijn geen chirurgische mondkapjes maar ademhalingsbeschermmaskers.

FFP1 masker: dit is het laagste prestatieniveau om van een beschermingsmasker te kunnen spreken. Dit masker heeft een efficiëntie van minimaal 80% tegen partikels die door de lucht verspreid worden. De zijkant lekkage (rondom het gezicht) mag niet meer zijn dan 22%. Dit masker wordt o.a. gebruikt wanneer er sprake is van het norovirus.
FFP2 masker: Is de gemiddelde categorie beschermingsmaskers en heeft een efficiëntie van 94%. De zijkant lekkage mag niet meer zijn dan 8%. Dit masker wordt o.a. gebruikt wanneer er sprake is van TBC.
FFP3 masker: Deze klasse biedt de hoogte bescherming en heeft een minimale efficiëntie van 99%. De zijkant lekkage mag niet meer zijn dan 2%. Dit masker wordt o.a. gebruikt bij het werken met chemische stoffen.

Deze maskers zijn echter veel duurder dan onze chirurgische kapjes. En waar halen we deze ademhalingsbeschermmaskers vandaan? En kunnen we die maskers niet beter aan diegene overlaten die de directe zorg aan (vermoedelijk) corona-patiënten verlenen?

Thuiswerken

Nederlanders moeten zoveel mogelijk thuiswerken. Natuurlijk gaat dat voor ons wat lastig. Het enige wat ik zou kunnen bedenken is dat ik facetime met mijn patiënten en zo kan proberen om toch nog persoonlijke mondhygiëne adviezen te geven. Ondertussen horen we van bovenaf dat we aan de zorgplicht moeten voldoen. Dat we ons alleen ziek kunnen melden bij koorts terwijl de rest van Nederland dit al moet bij hoesten / verkoudheid.

Doorlopende kosten

Het probleem is ook dat de kosten van een mondzorgpraktijk enorm hoog zijn. Als we stoppen met werken, lopen deze kosten haast onverminderd door. Ook zijn er veel ZZP’ers aan de slag die nergens recht op hebben. Zolang we niet van bovenaf (RIVM en VWS) krijgen te horen dat we echt enkel nog noodhulp moeten aanbieden, zullen veel collega’s gewoon doorgaan. Bovendien staan de agenda’s vaak zo vol dat verschuiven van afspraken ook weer consequenties kennen voor de gezondheid van onze patiënten.

Wat is nu wijsheid?

Het is echt een heel moeilijke beslissing. Voor nu heb ik nog voldoende mondkapjes om de richtlijnen te volgen. Alleen weet ik echt niet zeker of die richtlijn nog wel voldoet. Eerst vond ik hem ontzettend streng. Want bij elke ‘scheet’ moeten we handen desinfecteren, handschoenen aan, mondkapje op en een beschermbril voor.

Terwijl als ik zelf ga bloedprikken ik nog nooit de doktersassistent of verpleegkundige dit heb zien doen.

Hier een stukje uit de richtlijn:

Ter bescherming van de patiënt:

Nagels:

  • knip nagels kort en houd ze schoon;
  • draag geen nagellak;
  • draag geen kunstnagels.

Haar:

  • zorg voor schoon haar;
  • steek lang haar zodanig op of bind het zodanig bijeen dat het tijdens de uitvoering van de werkzaamheden niet in contact kan komen met de patiënt of met patiëntmateriaal.

Baarden en snorren:

  • knip baarden en snorren kort.

Sieraden:

  • draag geen sieraden/accessoires aan de handen/onderarmen tijdens de werkzaamheden.

Verwijder een sieraad uit een piercing wanneer het sieraad een belemmering is:

  • bij de correcte uitvoering van hygiënemaatregelen;
  • bij verzorging of behandeling van patiënten.

Gebruik van zakdoeken bij hoesten, niezen en neus snuiten

  • gooi de zakdoekjes na gebruik direct weg en pas aansluitend hierop handhygiëne toe (zie hoofdstuk 4 van de richtlijn).

Eten, drinken:

  • eet en drink niet in de kritische ruimtes.

Schoeisel:

  • draag schoenen die van boven gesloten zijn.

Werkkleding (inclusief eventuele hoofddoek):

  • draag werkkleding bij het verrichten van patiëntgebonden werkzaamheden en het uitvoeren van werkzaamheden met patiëntenmateriaal;
  • draag werkkleding met korte mouwen;
  • draag werkkleding die licht van kleur is;
  • draag geen sieraden/accessoires over de werkkleding;
  • draag werkkleding alleen in de praktijk;
  • vervang zichtbaar verontreinigde werkkleding direct door schone werkkleding;
  • draag een eventuele hoofddoek zodanig dat deze tijdens de uitvoering van de werkzaamheden niet in contact kan komen met de patiënt of met patiëntmateriaal;

Ter bescherming van de zorgverlener

Persoonlijke beschermingsmiddelen • gebruik uitsluitend persoonlijke beschermingsmiddelen die zijn voorzien van de geldende NEN-EN nummers en CE-markering.

Handschoenen:

  • Draag altijd handschoenen wanneer de handen in contact komen of kunnen komen met: – bloed; – speeksel; – slijmvliezen; – niet-intacte huid; – gebruikt instrumentarium.
  • gebruik handschoenen eenmalig en uitsluitend patiëntgebonden;
  • vervang handschoenen tussendoor wanneer handelingen in volgorde van vuil naar schoon plaatsvinden;
  • vervang handschoenen tussendoor direct als de handschoenen kapot zijn;
  • raak met vuile handschoenen geen niet-desinfecteerbare oppervlakten aan, zoals patiëntendossiers;
  • pas altijd handhygiëne toe na het uittrekken van de handschoenen;
  • draag steriele handschoenen bij CH-1 chirurgische ingrepen; in alle andere gevallen kan gebruik worden gemaakt van niet-steriele handschoenen;
  • gebruik bij het handmatig reinigen van gebruikt instrumentarium stevige disposable handschoenen.

Oogbescherming:

  • draag altijd oogbescherming bij handelingen waarbij kans bestaat op aanhoesten, spatten of het ontstaan van aerosolen;
  • reinig oogbescherming tussen twee patiënten en wanneer zichtbaar vervuild. Na reiniging van de oogbescherming volgt desinfectie met een geschikt desinfectans.

Ter bescherming van de patiënt en de zorgverlener: Mondneusmasker: Draag een chirurgisch mondneusmasker:

  • wanneer kans bestaat op aerosolen;
  • wanneer kans bestaat op spatten;
  • bij verkoudheid behandelaar.

Gooi een mondneusmasker weg wanneer:

  • het masker vochtig of vuil is;
  • na elke behandelde patiënt.

Nadat we aangaven dat mondmaskers moeilijk bestelbaar waren, kwam ineens het vreemde bericht dat de inspectie er niet op zou gaan letten. Alsof we dat het belangrijkste zouden vinden; geen boete van de inspectie. Ze zeiden ons dat we weloverwogen konden afwijken van de richtlijn. Is dat niet vreemd? Dus eerst is de richtlijn heel streng en nu net wanneer je denkt dat de richtlijn nog wel strenger zou mogen, wordt deze haast los gelaten.

De richtlijn gaat verder:

Was de handen met water en zeep:

  • bij zichtbaar vuil;
  • bij plakkerig aanvoelen;
  • na bezoek aan het toilet;
  • na neus snuiten, niezen of hoesten.

Pas handdesinfectie toe:

  • VOOR handcontact met de patiënt. Het geven van een hand valt hier buiten;
  • VOOR schone en aseptische handelingen, ook waarbij geen handschoenen worden gedragen;
  • NA mogelijk handcontact met lichaamsvloeistoffen of oppervlakken / materialen die met lichaamsvloeistoffen in aanraking zijn geweest;
  • NA handcontact met de patiënt. Het geven van een hand valt hier buiten;
  • NA handcontact met de directe omgeving van de patiënt.

Valt je ook iets op? We mogen geen handen meer schudden maar hierin staat dat dit niet eens als contact wordt gezien.

De richtlijn is natuurlijk nog veel langer en daar zal ik je niet mee vervelen. Op het moment dat ik dit schrijf, is er spoedoverleg. Ik zal vanavond horen wat hieruit komt…

Zorg goed voor jezelf! En bezoek in elk geval niet de mondzorgpraktijk als je lichte of zware klachten hebt zoals verkoudheid of hoesten.

Over de schrijver

  • Lieneke Steverink Jorna

    Lieneke is sinds 2001 werkzaam in de mondzorg en studeerde aan de HAN. In 2013 mocht ze de titel Mondhygienist van het Jaar dragen. Ze werkt in een aantal praktijken om patiënten te behandelen en om het preventieteam leiding te geven. Lieneke was de eerste mondhygiënist die internet en social media ging inzetten om mondgezondheid te promoten. Daarnaast komt ze veel de praktijk uit om vrijwillig kinderen actief op te zoeken die niet vanzelf naar de praktijk komen. Bijvoorbeeld tijdens Kidsfabriek, in de bibliotheek, bij de Zomerschool of bij de Jonge Gezinnenbeurs. Ze spreekt soms op symposia en congressen voor collega’s. Schrijven is een uit de hand gelopen hobby van haar. Lieneke wenst voor alle Nederlanders een gezonde mond en maakt zich hiervoor dagelijks hard.

    Meer over de schrijver

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!

Leave a Reply