Vorige week was ik op een cursus. Deze ging over klachten en conflicten. Dat ging veel over regeltjes maar tussendoor werd ik zeer geboeid door een psycholoog. Hij bracht de dag diepgang en sprak over identiteit, de maakbaarheid en over competitie. Misschien op het eerste oog niet iets wat met mondzorg te maken zou kunnen hebben. Maar niks is minder waar.
Wie ben ik?
Vroeger vroegen we onszelf af: “Wie ben ik?” We waren het verlengde van onze ouders. Wat we gingen doen (bijvoorbeeld beroepsmatig) werd voor je beslist. Er was geen discussie over mogelijk. Het stond dus vast en als we maar een klein tikje succesvoller waren dan onze ouders dan waren we geslaagd in ons leven. Maar dat is veranderd.
Keuzestress
We vragen ons nu af: “Wie kan ik worden?” en zo ligt er ineens een enorme wereld voor ons open. Een wereld die onze kinderen al op hun viertiende moeten kennen want rond die leeftijd moet er al een richting worden gekozen. Er zijn zoveel keuzes te maken en dat kan erg stressvol zijn of zoals Paul Verhaeghe het noemt ‘onbehagen’. Want hoe weet je nou als je zo jong bent of je de juiste keuze maakt voor de rest van je leven? Kinderen van vandaag staan nu zelfs voor de keuze over hun gender. Kan je je voorstellen hoe moeilijk dat voor hen is?
Je moet er maar tegen kunnen
Bovendien worden onze kinderen gevoed met allerlei ideaalbeelden. Als je dan kiest om een beetje te fitnessen dan gooit je algoritme je plat met de meest afgetrainde lijven die er zijn. Ook word je om de haverklap gebrainwashed met informatie van onbetrouwbare bronnen op de socials die je de hemel beloven. Daarnaast word je verleid om besluiten te maken die je op de korte termijn een heel fijn gevoel kan geven maar je op de lange termijn totaal kapot kan maken. Ga er maar aan staan.
Hedonisme
Als puber ben je heel ontvankelijk voor dat kortstondige geluk en bovendien hevig zoekende naar je identiteit. Je wil ergens bij horen. Maar zodra je je daardoor laat vangen, rol je vanzelf in competitie met diegene die net buiten dat groepje vallen. En zelfs binnen de groep bestaat er groot, groter, grootst. Je moet erg je best doen om boven de massa uit te stijgen en de status te bemachtigen die je wil. En als je die eenmaal hebt, begint iedereen en alles aan jouw poten te zagen.
Steeds ongelukkiger
Zo komt het dat jongeren zich steeds ongelukkiger lijken te voelen terwijl we in het paradijs leven. Ze vapen en raken aan de drugs. Veranderen hun uiterlijk tot in het extreme. En zo gaat iedereen in uiterlijk op elkaar lijken maar worden de onderlinge verschillen juist steeds groter. We groeien uit elkaar. En ook in de gezondheidszorg is dit te merken. Hoe meer de jeugd zich laat beïnvloeden, hoe ongezonder ze worden. Hoe armer men is, hoe meer stress, hoe beïnvloedbaarder, hoe meer zoekende naar kort geluk en hoe minder gezondheid op de lange termijn.
Je kunt alleen maar van jezelf verliezen
We zijn niet alleen maar in competitie met anderen. We zijn door het idee van maakbaarheid steeds meer in competitie met onszelf. Hierin verschuift de lat aan de lopende band. Het ene is nog niet bereikt of het andere ligt alweer op ons te wachten. We kunnen hierin dus niet winnen van onszelf. We kunnen dan alleen maar verliezen. Zo ontstaat er dus een verstoorde relatie met ons lichaam.
Tot het gaatje
Gewoon sporten is er niet meer bij. We schieten door in extreem sporten en putten onszelf zo uit. Je ziet nu ook dat de ene topsporter na de andere ermee ophoudt. Ze kunnen niet meer. Misschien kunnen ze dan op een piekmoment enorm hard schaatsen maar voor de rest van de tijd voelen ze zich uitgeput. Ze zijn letterlijk kapot.
Dit zien we ook terug in het gebit. Doordat mensen zo ontzettend veel van zichzelf vragen, raakt de energie niet goed verdeeld. Dit kan zich uiten in forse tandvleesontstekingen, erosie, extreem veel plak en tandsteen en gaatjes. Zelfs als het gebit er van de buitenkant fantastisch uit lijkt te zien. Want er wordt bij de vleet gebleekt en tanden worden afgeslepen en beplakt in het buitenland. Hier is er wederom gekozen voor korte termijn geluk en niet voor de lange termijn. Dit soort gebitten gaan maar heel kort (gezond en pijnloos) mee.
Goede oude tijd?
Niet alleen de jeugd is onder invloed. Ook de iets ouderen onder ons grijpen terug op ‘de goede oude tijd’. We romantiseren de tijd die voorbij is. We maken deze mooier dan deze werkelijk was. En zo drukken we vooruitgang juist de kop in. Dit doen we omdat als we teruggrijpen op dingen die zich in het verleden afspeelden heel voorspelbaar zijn. Zelfs als we weten dat het negatieve gevolgen had, zien we daar veiligheid in. Het is fijn om de toekomst te kunnen voorspellen. Zo kan men dus voor een kunstgebit kiezen omdat die lieve opa en oma dat ook hadden. En …dan hoef je dus niet zo vreselijk je best te doen om je goede gebit te houden naast al die andere dingen waar je al naar perfectie streeft.
Hoe komen we hier weer uit?
Verbinding lijkt het antwoord te zijn. Ondanks dat de verantwoordelijkheid bij elk ons apart ligt, zullen we ons opnieuw moeten verenigen tot een maatschappij dat elkaar weer echt draagt. We kunnen de wereld alleen maar met elkaar aan. We hebben elkaar nodig. Dus wees maar een beetje lief als je iemand ziet die zijn gebit enorm heeft laten verbouwen terwijl dat echt niet nodig was. Uiteindelijk willen we allemaal gezien en gehoord worden.
