Onlangs kwam stuitte ik op een bericht vanuit mijn beroepsvereniging. Hierbij worden mensen opgeroepen om minstens eens per jaar naar de mondhygiënist te gaan. Een collega reageerde hierop. Ze vond een keer per jaar wel erg weinig. Sommige patiënten van mij komen om de paar weken bij me. Dus hoe zit dit nou?
Gaat u al?
Om te beginnen zou u eerst moeten weten waarom je eigenlijk überhaupt naar de mondhygienist zou gaan. Gelukkig bezoeken steeds meer Nederlanders de mondhygiënist en weten steeds meer mensen wat het beroep ongeveer inhoud. Toch is er nog steeds een behoorlijke groep die nog nooit een mondhygiënist bezocht hebben. Of in de veronderstelling zijn dat ze hier met regelmaat naar toe gaan, maar in wezen nog nooit in hun leven een echte mondhygiënist hebben gezien.
Controle bij de mondhygiënist
Een mondhygiënist is een HBO geschoolde expert in tandheelkundige preventie. Vaak door de war gehaald met de preventieassistent met MBO niveau. De mondhygiënist is opgeleid om zelfstandig te kunnen werken en ook de mondsituatie te beoordelen. Er is hier wel wat verschil onder mondhygiënisten. Sommige mondhygiënisten voelen zich er niet prettig bij om een hele controle op zich te nemen. Zo zal elke mondhygiënist uitstekend het tandvlees kunnen beoordelen maar kan hij zich onzeker voelen over het controleren van gaatjes. De tandarts is doorgaans wat minder goed geschoold of ervaren in het inschatten van de conditie van het tandvlees.
Samen weten ze nog meer
Zo komt het dus dat mondhygiënisten die een controle uitvoeren deze slechts jaarlijks doen en of gedeeltelijk doen op het moment dat u bij hen in de stoel ligt. Het is dan nodig om alsnog de controle bij de universitair geschoolde tandarts uit te laten voeren, bijvoorbeeld een half jaar later. De mondhygiënist en tandarts vullen elkaar kennis dan aan. Zo krijgt u dus een hele grondige check.
Wat is er nodig?
Behalve naar het tandvlees kijkt de mondhygiënist ook naar de rest van de zachte weefsels en checkt ook de mate van slijtage van de harde weefsels. Er wordt ingeschat hoe vaak u vervolgens terug zou moeten komen. Zo heeft de een veel meer en sneller tandsteen dan de ander. Of heeft de een veel meer begeleiding in de eigen mondhygiëne of leefstijl nodig dan de ander. Het kan dus zijn dat een keer per jaar puur even een check nodig is, maar het kan ook zijn dat er veel meer nodig is. Vandaar dat de een maar een keer per jaar naar de mondhygiënist zou moeten en de ander zowat de deur er plat loopt.
Op welke leeftijd?
De mondhygiënist dient zo vroeg mogelijk bezocht te worden. Elk kind zou met 6 maanden hiermee in contact moeten worden gebracht. Dit moment is ideaal om preventie in te zetten, want vaak breken dan net de tanden door. De mondhygiënist bespreekt dan vooral hoe de kersverse ouder het melkgebitje zou kunnen verzorgen. Dit wordt opgevolgd zodat de ouder goed begeleid wordt. Want op deze leeftijd kan er in korte tijd al veel veranderen. Vooral als poetsen moeilijk begint te worden (rond de twee jaar), is de hulp van de mondhygiënist gewenst.
Hoe vaak moeten kinderen gaan?
Kinderen waarbij het tandenpoetsen niet vanzelfsprekend is of waarbij er snelle ontwikkeling is qua gaatjes, worden liever vaker gezien dan halfjaarlijks. Soms is het nodig om er slechts enkele weken tussen te laten zitten. Dit heeft alles met gedragsverandering te maken. Ga maar eens bij jezelf na hoe enthousiast je na 6 weken nog bent bij minder snoepen, meer bewegen of stoppen met roken. Een terugval ligt op de loer. Dan is dus een half jaar echt veel te lang.
Hoe vaak moeten volwassenen gaan?
Volwassenen met parodontitis moeten ook vaker dan een keer per jaar naar de mondhygiënist. Zeker in het begin kan het traject best intensief zijn. In de nazorgfase zal eens per drie maanden nodig zijn. Blijft de mondsituatie goed stabiel dan kan dit afgebouwd worden. Bij de een lukt dit goed en bij de ander minder goed. Zo kan het zijn dat u nog jaren om de vier maanden naar de mondhygiënist zal moeten gaan.
Minder vaak gaan?
Op het moment dat u niet zo vaak naar de mondhygiënist wil dan heeft dit consequenties voor uw mondgezondheid. Deze kan dan niet zo goed op peil worden gehouden. Het kan zijn dat de mondhygienist inschat dat dan het weinig zin heeft om het paro-traject te doorlopen. Op dat moment is er geen behandelovereenkomst en kan er beslist worden om u dan in het geheel niet te behandelen. Soms wordt er dan doorverwezen naar de preventieassistent waarbij enkel boven de rand van het tandvlees wordt gereinigd totdat uw gebit verloren gaat.
En naar de preventieassistent dan?
Ook de preventieassistent bekijkt uw mondsituatie maar draagt hier niet de eindverantwoordelijkheid over. De preventieassistent kan u ook aanraden om vaker dan eens per jaar te komen. Doorgaans gaan mensen elk half jaar voor een gebitsreiniging. Maar het kan zijn dat u aanzienlijk meer aanslag heeft, bijvoorbeeld door roken of medicatie. Om uw gebit netjes te houden, doet u er goed aan om de gebitsreiniging vaker te laten uitvoeren. Ook kan de preventieassistent kinderen zien voor begeleiding bij het tandenpoetsen. Dit zijn vaak de kinderen waarbij het best goed gaat maar er bijvoorbeeld door de wisselfase er even wat extra aandacht nodig is. De preventieassistent kan de tandarts en/of mondhygiënist inschakelen als het wat moeilijker wordt, om een diagnose te stellen en om te overleggen. Het werk van de preventieassistent wordt doorgaans gecontroleerd op het moment dat u de tandarts en/of mondhygiënist bezoekt.
En dus….
Iedereen zou dus eens per jaar door de mondhygiënist gezien moeten worden wegens de specifieke kennis, kunde en ervaring van deze kracht. Of dit voldoende vaak is, hoort u dan en is afhankelijk van uw eigen (mond)situatie.
