Het samenspel tussen mondhygiënist en tandarts

Het samenspel tussen mondhygiënist en tandarts

Het is best gek. Tijdens de opleiding werd ik opgeleid op dezelfde locatie als de tandartsen. Ik kreeg ook les van docenten op de opleiding Mondhygiëne die ook werkten bij Tandheelkunde. We kregen (gedeeltelijk) dezelfde lessen als Tandheelkunde. We werkten aan dezelfde patiënten. Maar zagen we elkaar actief? Nee, als studenten leefden we strikt gescheiden.

Jasje aan – jasje uit

Ja, we zagen elkaar wel eens in de kantine. Daar was het verschil tussen ons (HBO-studenten) en de universitaire studenten goed te zien. Wij mochten namelijk absoluut niet met onze klinische kleding een broodje eten. De tandheelkundestudenten liepen gewoon overal en nergens rond in hun lange witte jassen.

Team up

Gelukkig komt hier wel steeds meer verandering in. De studenten Mondzorgkunde, zoals het nu al heel lang heet, en de studenten Tandheelkunde zitten steeds vaker met elkaar in de collegezaal. Ook op de kliniek komen ze elkaar steeds vaker tegen. Ze leren elkaar zo dus kennen en moeten met elkaar samenwerken. Ze werken nu echt samen aan een patiënt.

Samenbeperken

Een ware uitdaging want beide studenten moeten bepaalde behandelingen allebei doen. Dus dit geeft soms best wat getouwtrek. Een aankomend mondhygiënist leert meer over preventie en weet het soms beter dan de aankomende tandarts. Dat kan best zeer doen aan het ego van die tandarts in spe en probeert dan toch het voortouw te pakken in preventie. Dit terwijl het de bedoeling is dat de mondhygiënist de preventieleider is. Anderzijds horen tandartsen van alle kanten dat ze vooral de regie moeten behouden. Het zijn wellicht twee woorden waarvan we eigenlijk nog niet precies helder hebben wat daar de inhoud nou van is of van zou moeten zijn.

Niet samenwerken is geen optie

In elk geval is helder dat niet samenwerken geen optie is. Geen enkele tandarts of mondhygiënist is niet voor samenwerken. Niemand wil op zijn eilandje blijven zitten. En toch blijkt samenwerken niet altijd even eenvoudig. Zeker als beide niet op dezelfde locatie zitten en de samenwerking vooral digitaal dient te gebeuren. Of misschien is het helemaal niet waar wat ik zeg, want sommige mondhygiënisten en  tandartsen die niet onder een dak zitten, werken beter samen dan tandartsen en mondhygiënisten die wel onder een dak zitten. Waar dat aan ligt? Ik vrees toch een stukje ego, tijdsplanning en noodzaak zien. Ach, je weet waarschijnlijk zelf vast wel hoe lastig samenwerken kan zijn.

Dossier

Toch is samenwerken vreselijk belangrijk en kan de een niet zonder de ander. Voor de mondhygiënist is het belangrijk om het volledige dossier van de patiënt te kunnen inzien. De röntgenfoto’s door de jaren heen, spreken boekdelen. De geschiedenis van de conditie van het tandvlees is enorm belangrijk. Ook is het van belang om te weten welke vullingen, wortelkanaalbehandelingen en implantaten er zijn.

Perspectief

Door deze informatie kan de mondhygiënist zaken in perspectief zetten. Is iets al heel lang aanwezig? Is de kwaal steeds erger geworden of juist niet? Op welke leeftijd is het ontstaan? Wat is er allemaal al geprobeerd en waar pakken we het dan weer op? Want stel dat je mondhygiënist door je hele mond heen ruimtes tussen je tand en tandvlees vindt en ze zijn zo’n vijf millimeter dan kan dit zowel goed nieuws als slecht nieuws betekenen. Want als deze ruimtes voorheen 8 millimeter waren en enorm bloedde dan is deze ruimte nu prima. Waren deze ruimtes in het verleden maximaal 3 millimeter en bloedde het niet? Dan is het nu juist slecht nieuws, want dan is het verslechterd. 

Groot verschil voor jou als patiënt 

Als de mondhygiënist dit weet dan kan dat het verschil zijn tussen een enorm grote behandeling en een onderhoudsbeurt. Dit geldt ook voor de diepte van gaatjes. De diepte kan in de tijd gevolgd worden en zo kan besloten worden of het goed of slecht nieuws is. En zo zijn er nog talloze voorbeelden.

Afhankelijkheid van de tandarts

Het resultaat van de behandeling door mondhygiënist gericht op het tandvlees hangt ook mede af van de eerdere behandelingen en diagnostiek bij de tandarts. Een vulling die niet zo netjes gemaakt is, kan zorgen voor een ruimte waar een patiënt zelf niet goed kan reinigen. Dan kan je als mondhygiënist nog zo goed tandsteen verwijderen, het resultaat zal tegenvallen. Een tandarts die een ontsteking aan de wortelpunt heeft gemist, kan zelfs resulteren in enorme pijn na de behandeling van de mondhygiënist.

Afhankelijkheid van de mondhygiënist 

Andersom geldt ook: Een tandarts kan pas een nette vulling maken als de mondhygiënist goed zijn werk doet. Als het tandvlees bloedt dan plakt de vulling als het ware niet goed. Een tandarts kan ergens geen kroon op plaatsen als het kaakbot niet op orde is.

Best gek…

Ook behandelvolgordes kunnen enorm belangrijk zijn in de mondzorg. Als tandarts en mondhygiënist niet van elkaar weten wie wat doet, kan dat grote gevolgen hebben in bijvoorbeeld de genezing. Je ziet, mondhygiënist en tandarts moeten goed met elkaar communiceren maar kan dit voor beide een uitdaging zijn. Het is dus best wel vreemd dat de beroepsverenigingen van beide erg weinig met elkaar aan tafel zitten. Zeker als men beseft dat ook andere beroepen met deze behandelaars samen zouden moeten werken en hen niet als twee losse flodders beschouwen. Dus werk aan de winkel en ook een taak van de patiënt om beide bij elkaar te brengen en niet te verhinderen. En ook dat is best gek, want nu moet jij voor ons zorgen in plaats van andersom!

Over de schrijver

  • Lieneke Steverink Jorna

    Lieneke is sinds 2001 werkzaam in de mondzorg en studeerde aan de HAN. In 2013 mocht ze de titel Mondhygienist van het Jaar dragen. Ze werkt in een aantal praktijken om patiënten te behandelen en om het preventieteam leiding te geven. Lieneke was de eerste mondhygiënist die internet en social media ging inzetten om mondgezondheid te promoten. Daarnaast komt ze veel de praktijk uit om vrijwillig kinderen actief op te zoeken die niet vanzelf naar de praktijk komen. Bijvoorbeeld tijdens Kidsfabriek, in de bibliotheek, bij de Zomerschool of bij de Jonge Gezinnenbeurs. Ze spreekt soms op symposia en congressen voor collega’s. Schrijven is een uit de hand gelopen hobby van haar. Lieneke wenst voor alle Nederlanders een gezonde mond en maakt zich hiervoor dagelijks hard.

    Meer over de schrijver

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!

Leave a Reply