Je zal niet de enige zijn die zich zenuwachtig maakt om die behandeling bij de mondhygiënist. Je hebt vast op verjaardagen gehoord dat het pijn doet. Eerlijk gezegd, heb ik geen idee waar die verhalen toch vandaan komen. Ja, er zijn patiënten die echt wel verdoving nodig hebben, maar dat zijn bij mij echt uitzonderingen.
Doel
Ten eerste is het goed te weten dat we er niet zijn om je te pijnigen. Het is niet onze hobby. Sterker nog, we willen juist voorkomen dat je pijn gaat krijgen of je pijn oplossen. In alle eerlijkheid heb ik dit vak gekozen en niet dat van de tandarts omdat ik juist geen patiënten pijn wil doen. Tijdens de open dag leerde ik namelijk dat ons vak puur preventief van aard is. Goed, uiteindelijk kreeg ik echt wel patiënten in de stoel met grote problemen die ik kon oplossen. Maar mijn doelstelling bleef hetzelfde. Ik wens dat patiënten zich kunnen ontspannen in de stoel.
Eng!
Met die gedachte heb ik dus ook altijd gestudeerd en gewerkt. Er is zelfs een tijdje geweest dat ik niet onder het tandvlees durfde te werken. Want zou dat geen pijn doen en zou ik niet iets kapot maken? Het eerste stapje hierin zette ik met handinstrumenten. Dan had ik het gevoel dat ik het zelf meer in de hand had. Het duurde even voordat ik het ook met het tandsteenapparaat durfde, met de ultrasoon.
Dus verdoven?
Dat we als beroepsgroep niet zo goed durven om goed onder het tandvlees te reinigen als het moet, is bekend. Daarom roepen veel parodontologen dat we moeten verdoven als we initiële therapie doen als mondhygiënisten. Dat zou voor ons een drempel wegnemen om ook op de pocketbodem goed te reinigen. Maar ik ben het hier niet mee eens. Ik geef zelf zeer zelden anesthesie. Ook wordt er gezegd dat je eerst mensen flink moet laten rageren en tandenpoetsen voordat je ze behandeld. Ja, natuurlijk moeten ze hun mond gewoon schoonmaken maar juist niet te fanatiek.
Feedback
Waarom vind ik dat? Nou, omdat ik juist super veel heb geleerd van de feedback die patiënten mij geven tijdens de behandeling. Dat gaat niet heel letterlijk. Ik let vaak op kleine oogbewegingen. Om die reden heb ik ook geen loepbril op want ik wil meer zien dan alleen dat kleine gebiedje waarin ik bezig ben. Door mijn instrument een piepklein stukje anders neer te zetten, lukt het regelmatig om pijn te voorkomen. Goed, het lukt niet altijd. Sommige stukjes zijn nu eenmaal echt gevoelig. Maar heel vaak vindt de patiënt het eigenlijk geen probleem om die gevoeligheid eventjes zelf op te vangen.
Van goed naar perfect
Door ontzettend fanatiek te rageren en te poetsen is het tandvlees aan de oppervlakte makkelijk te beïnvloeden. Als aan de oppervlakte sprake is van wat ontsteking dat zwelt het wat op. Hierdoor wijkt het wat van de tand af. Hierdoor ontstaat er voor mij juist een ruimte waar ik makkelijk in terecht kan zonder dat het pijn doet. Maar als men helemaal niet ragert of poetst dan wordt alles heel gevoelig, dus dat is ook niet zo’n goed plan. Dus ik moedig van te voren een goede mondhygiëne aan en na de behandeling begeleid ik mijn patienten in het perfectioneren van die mondhygiëne. Zo kan na de behandeling alles heel goed herstellen. Want ook het lichaam moet nog zelf wat doen. Als je het immuunsysteem laat denken dat het op zijn lauweren kan gaan rusten, werkt het zelf niet meer tegen de infectie.
Klein maar fijn
Gelukkig zijn er ook steeds betere instrumenten en apparaten op de markt. Ik werk heel graag met wat dunnere en langere instrumenten met een stevige basis die bovendien superscherp zijn. Zo voel je er nauwelijks wat van. Bovendien kom ik zo op de kleinste plekjes terecht en kan ik die prima reinigen zonder enorm aan je te leuren en te trekken. Als ik voel dat de ruimte breder is en heel hard tandsteen bevat, heb ik andere instrumenten om ‘puim’ te ruimen. Meestal zijn dit ruimtes die sowieso al minder gevoelig zijn en kan ik gewoon mijn gang gaan.
Innovatie
Naast de handinstrumenten is er ook ultrasone apparatuur die een ontwikkeling hebben doorgemaakt. Ook hier zijn de uiteinden dunner en kan bovendien het water zachter worden gezet en soms zelfs verwarmd. De Piezo techniek zorgt dat het wat minder door je tand lijkt te dreunen.
Het lekkerste tot het laatst bewaren
Maar naast die techniek blijft het wat mij betreft toch het belangrijkste dat je als behandelaar de wens hebt om mensen geen pijn te doen terwijl je gezondheidswinst wil boeken. Met dat in je achterhoofd kan je jezelf heel goed leren instrumenteren. Het voordeel is dat mensen dan ook leren dat ze die verdoving niet nodig hebben en ook nog eens trots op zichzelf kunnen zijn dat ze dit op eigen kracht doorstaan. Het enige wat nog wel heel gevoelig blijft, is die ragers. Als je niet gewend bent om een goede maat ragers te gebruiken en deze ook op een goede manier te gebruiken dan is dat in het begin absoluut niet prettig. Dus het voordoen van de ragers is vaak het meest pijnvolle van de behandeling. Waarbij mensen zich beseffen hoe voorzichtig ik ben geweest, maar ook krijgen ze de kans om te beleven hoe vooruitgang voelt. Want na een paar dagen doet dat rageren al een stuk minder pijn. Dat is de kroon op mijn en jouw werk!
