Hoogsensitief thuis en bij de tandarts

Hoogsensitief thuis en bij de tandarts

Ben je hoogsensitief? Gefeliciteerd, want er zitten vele voordelen aan. Toch kan het je ook nadelen opleveren zoals snel overprikkeld raken. In de mondzorgpraktijk kom je waarschijnlijk je eigen hypersensitiviteit al snel tegen. Niet alleen in de praktijk maar ook thuis als je je eigen gebit probeert te verzorgen kan het ook problemen opleveren.

Hocus pocus?

Voordat ik me een klein beetje in dit onderwerp begon te verdiepen, dacht ik dat het nogal een hoog hocus pocus gehalte had. Dat je dan een medium zou zijn dat met geesten kon praten en kaartjes legde. Misschien kan je dat als hoogsensitief persoon ook echt maar het is allemaal veel aardser dan ik dacht. Het betekent in wezen dat je veel waarneemt en dat dit ook echt binnenkomt. Je bent enorm empathisch en vaak ook heel intelligent. Je voelt goed aan wat de ander voelt maar je snapt een stuk minder goed waarom die ander jou niet zo goed aanvoelt.

Serieus?

En daar hebben we al een probleem. Als je in de stoel ligt, ben je best wel overgeleverd aan je mondzorgverlener. Je wil dat jouw klachten en je vragen serieus worden genomen. Maar omdat je zoveel voelt, kun je ook kiespijn hebben die voor jou vreselijk aanvoelt terwijl er in wezen maar weinig aan de hand is. Je kunt dus al snel weggezet worden als een aansteller. Je bent je hier waarschijnlijk al bewust van en dus ben je ook bang dat je niet serieus wordt genomen. Hierbij loop je de kans dat je je klacht nog meer gaan aandikken of je al snel op je tenen getrapt bent zodra je voelt dat de tandarts het een beetje wegwuift.

Onze fout…

Misschien denk je dat tandartsen echt gekozen hebben om in de zorg te gaan werken. Dat ze heel graag met mensen omgaan en dat ze je willen helpen. Dat willen ze ook. Natuurlijk willen ze je helpen, maar kunnen hierbij al snel in het probleem gerichte oplossing zoeken modus schieten. Het is ook super leuk om dat puzzeltje op te lossen. Wat is het probleem en waardoor komt het en wat is de oplossing? Het wordt dus heel technisch aangevlogen. Dat terwijl jij juist zit te wachten op: “Ach, wat naar voor je. Vertel…hoe komt het zo? Je zal onderhand wel moe zijn en je onrustig voelen?” Je verwacht namelijk die compassie die jij zo sterk ervaart. Als je dit niet krijgt, voel je je onheus bejegend. Je voelt je niet begrepen. Terwijl een empathische reactie bij jou de scherpe randjes er al afhaalt. Je voelt dan al minder last.

Hand- en hersenwerk

Tijdens een congres werd gevraagd waarom tandartsen voor dit vak hadden gekozen. Heel veel tandartsen gaven hierbij aan dat ze graag met hun handen werken. Maar ja, ze hadden vwo gedaan en vonden het zonde om dan metselaar of loodgieter te worden. Tijdens de opleiding wordt er bar weinig aandacht besteed aan omgang met de patiënt. Zo heb ik dat ook ervaren tijdens de opleiding Mondzorgkunde. Na mijn afstuderen is dat veranderd en wordt er meer college gegeven in communicatie. Laatst was ik bij een nascholing Psychodiagnostiek voor tandheelkundigen. De professor zei ons: “Ik weet dat jullie dit allemaal fout gaan doen. Ik wil dat jullie als eerste zeggen ‘wat vervelend’ zeggen tegen de patiënt nadat hij zijn klacht verteld. Jullie gaan waarschijnlijk allemaal direct als Sherlock Holmes aan het werk.” En jawel…massaal begonnen we te wroeten naar de oorzaak van de klacht in plaats van medeleven te tonen. Behalve ik natuurlijk 😉 

Goed, dus stel je verwachtingen bij als je bij ons in de stoel ligt. We zijn nu eenmaal sociaal niet altijd even handig…

Prikkels

Dan zijn er nog een heleboel dingen die prikkels voor je zijn. In de wachtkamer kunnen andere mensen zitten die zenuwachtig zijn. De telefoon gaat bij de balie herhaaldelijk over. Je hoort geluiden vanuit de behandelkamers die alles behalve aangenaam zijn. Het licht is er fel. Waarschijnlijk hoor je nog ergens een radio en ook gekletter van instrumenten vanuit de sterilisatieruimte. Je ziet mondzorgverleners over de gang rennen en met elkaar iets te luid overleggen. En dan ben je nog niet eens in de stoel…Ik hoef je niet te vertellen dat daar ook veel harde geluiden zijn. Via je mond gaat het direct naar je oor en daarom klinkt het extra hard.

Tip: leer jezelf aan om te mediteren terwijl je in de wachtkamer en in stoel zit. Concentreer je op je ademhaling. Kan je dit nog niet? Er zijn verschillende apps om je hierbij te helpen.

Tandenpoetsen

Dan kan je tandenpoetsen ook bijzonder onaangenaam zijn. Geef dit aan bij je mondzorgverlener en ga samen opzoek naar een poetsmethode die wel voor je werkt. Je kunt thuis alvast zorgen dat je met de deur dicht ergens tandenpoetst waar het niet zo hol klinkt (dus niet op de badkamer), zorg voor gedimd licht en dat je niet gestoord wordt. Tandenpoetsen moet ik rust gebeuren dus is het je in de ochtend te druk? Zoek dan een tijd waar je wel rust hebt. Bekijk goed wat er wel lukt en niet naar wat er niet lukt. Probeer dan het aantal seconden dat je het volhoudt op te voeren. Succes!

Over de schrijver

  • Lieneke Steverink Jorna

    Lieneke is sinds 2001 werkzaam in de mondzorg en studeerde aan de HAN. In 2013 mocht ze de titel Mondhygienist van het Jaar dragen. Ze werkt in een aantal praktijken om patiënten te behandelen en om het preventieteam leiding te geven. Lieneke was de eerste mondhygiënist die internet en social media ging inzetten om mondgezondheid te promoten. Daarnaast komt ze veel de praktijk uit om vrijwillig kinderen actief op te zoeken die niet vanzelf naar de praktijk komen. Bijvoorbeeld tijdens Kidsfabriek, in de bibliotheek, bij de Zomerschool of bij de Jonge Gezinnenbeurs. Ze spreekt soms op symposia en congressen voor collega’s. Schrijven is een uit de hand gelopen hobby van haar. Lieneke wenst voor alle Nederlanders een gezonde mond en maakt zich hiervoor dagelijks hard.

    Meer over de schrijver

Is dit artikel behulpzaam?

Bedankt voor je feedback!

Leave a Reply